Clostridium difficile - dezynfekcja, jak sobie z tym poradzić?

Bakterie Clostridium difficile są jednym z poważniejszych problemów współczesnej medycyny. Głównie za sprawą stałego wzrostu zachorowań na szereg schorzeń przewodu pokarmowego, wywołanych właśnie przez te drobnoustroje. Borykają się z nimi również kraje z dobrze rozwiniętym systemem ochrony zdrowia. Ograniczenie skali CDI (clostridium difficile infection) wymaga dużego zaangażowania personelu medycznego i zarządzających placówkami, a skuteczna dezynfekcja pomieszczeń staje się jednym z priorytetów.

Spis treści:

1. Bakterie clostridium difficile - przyczyna wielu chorób.
2. Kiedy clostridium difficile atakuje?
3. Gdzie dochodzi do zakażenia bakteriami clostridium difficile?
4. Jak walczyć z CDI?
5. Skuteczne metody zwalczania sporów clostridium difficile?

Bakterie clostridium difficile – przyczyna wielu chorób

W ostatnich latach odnotowano 4-krotny wzrost zachorowań na schorzenia wynikające z aktywności bakterii clostridium difficile. Są one główną przyczyną rzekomobłoniastego zapalenia jelit (niemal u wszystkich pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą identyfikowane są te drobnoustroje), ale i przyczyną biegunek, okrężnicy olbrzymiej, a nawet sepsy kończącej się śmiercią.

Kiedy clostridium difficile atakuje?

Clostridium difficile występują w przyrodzie powszechnie, będąc między innymi typowym składnikiem flory jelitowej niektórych zwierząt. W normalnej sytuacji organizm człowieka dobrze radzi sobie z tymi bakteriami. Problem pojawia przy hospitalizacji.

Podczas pobytu w szpitalu ryzyko kontaktu z osobami zakażonymi clostridium difficile jest bardzo duże, a przyjmowanie silnych antybiotyków osłabia funkcje obronne nabłonka jelitowego. Radykalne obniżenie odporności sprzyja różnego rodzaju dolegliwościom układu pokarmowego. U części osób zakażenie przebiega objawowo, ale i oni stanowią ryzyko dla otoczenia, będąc nosicielami bakterii.

Gdzie dochodzi do zakażenia bakteriami clostridium difficile?

Szacuje się, że od 20 aż do 50% pacjentów przebywających w szpitalu ulega zakażeniu clostridium difficile. Oprócz bezpośredniego kontaktu z innym pacjentem, może do niego dojść przy korzystaniu z mebli i sprzętu. Spory bakterii wykrywane są na łóżkach szpitalnych, szafkach, na podłogach i w toaletach, ale też na pościeli czy przyciskach do przywoływania. Skażeniu łatwo ulegają również instrumenty służące bieżącej ocenie stanu pacjenta – ciśnieniomierze, termometry i stetoskopy.

Niestety spory clostridium difficile (czyli bakterie w formie przetrwalnikowej) mają zdolność długotrwałego zachowywania groźnego potencjału. Pozostawione na powierzchni na przykład mebla, mogą czekać na sprzyjające warunki aż pół roku.

Jak walczyć z CDI?

Oprócz leczenia już zakażonych pacjentów (co samo w sobie jest złożonym procesem), kluczowe jest zapewnienie odpowiedniego standardu sanitarnego w placówkach medycznych. Chodzi przede wszystkim o jak najczęstsze stosowanie sprzętu jednorazowego dla każdego z pacjentów, powszechne stosowanie środków biobójczych do dezynfekcji dłoni oraz regularną dezynfekcję pomieszczeń, wyposażenia i sprzętu.

Skuteczne metody zwalczania sporów clostridium difficile

Neutralizacja sporów i szczepów bakterii, szczególnie w krytycznych warunkach placówek medycznych, wymaga stosowania zaawansowanych metod dekontaminacji. W celu dezynfekcji pomieszczeń (sale chorych, gabinety) najlepiej użyć metody zamgławiania nadtlenkiem wodoru (H2O2) lub ozonowania. Przykładem zaawansowanego urządzenia, pozwalającego na połączenie obu metod jest dekontaminator TwinCruiser, przeznaczony do eksploatacji w pomieszczeniach o szczególnych wymaganiach. W ofercie sklepu sterim.eu znajdują się też mniejsze i mniej skomplikowane (ale równie skuteczne) kompaktowe dekontaminatory Viro2 CleanSystem.

W utrzymaniu odpowiednich standardów sanitarnych bardzo pomocne są nowoczesne środki do dezynfekcji powierzchni, na przykład chusteczki do dezynfekcji powierzchni bez alkoholu Cleanisept Wipes FORTE MAXI lub spray do dezynfekcji bez spłukiwania Lysonox ULTRASHIELD – o silnym działaniu biobójczym, a jednocześnie przyjazny dla materiałów z których wykonane jest wyposażenie szpitalne. Do dezynfekcji powierzchni przy zakażeniu bakterią clostridium difficile sprawdzą się również sporobójcze chusteczki do dezynfekcji powierzchni Detro San HP Wipes.

Niezbędnym uzupełnieniem zestawu urządzeń i preparatów pomocnych w walce z bakteriami są środki do dezynfekcji rąk. Ważne jest jednak, by sprawdzić ich spektrum działania i upewnić się, że działają na bakterie clostridium.

Zakażenie bakteriami clostridium difficile (CDI) stało się jednym z największych współczesnych problemów epidemiologicznych. Mimo stosunkowo dobrego przygotowania personelu medycznego i samych placówek medycznych, liczba zachorowań ciągle rośnie. Według szacunków, tylko w krajach Unii Europejskiej rodzi to koszty sięgające 3 miliardów euro. Wdrożenie dodatkowych środków ostrożności i lepsza edukacja w tym zakresie wydają się niezbędne.

Źródła: „Clostridium difficile – aktualna sytuacja epidemiologiczna diagnostyka, leczenie i zapobieganie zakażeniom w szpitalu.” – dr n. med. Beata Mączyńska (Katedra i Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii UM we Wrocławiu), 2018