Spróbujmy wyobrazić sobie nowoczesny gabinet zabiegowy lub salę operacyjną. Widzimy na pewno zaawansowaną, komputerową aparaturę diagnostyczną i monitorującą, precyzyjne urządzenia pozwalające lekarzom na wykonanie zaawansowanych zabiegów, niezawodne oświetlenie, ergonomiczne meble. Jednak równie ważne (jeżeli nie ważniejsze) są niepozorne produkty, bez których funkcjonowanie bloku operacyjnego byłoby niemożliwe. Dla zdrowia pacjentów i bezpieczeństwa personelu ich jakość ma ogromne znaczenie.
Torebki i rękawy papierowo-foliowe do przygotowywania pakietów sterylizacyjnych są chyba najbardziej charakterystycznym produktem z grupy „niepozorne, o kluczowym znaczeniu”. Od cech papieru (łatwość penetracji czynnika sterylizującego, odporność na przenikanie drobnoustrojów) i trwałości zamknięcia zależy sterylność pakietu. Czyli zdrowie i życie pacjentów.
Bez wątpienia jakość opakowań do sterylizacji ma znaczenie krytyczne. I o ile specjaliści pozbawieni najnowocześniejszej aparatury nadal mogliby leczyć swoich pacjentów dawniejszymi metodami, wykorzystując prostsze narzędzia, to żadna placówka medyczna nie może funkcjonować bez wyjałowionych instrumentów medycznych, czekających na użycie w bezpiecznych, sterylnych opakowaniach.
Obowiązek stosowania masek ochronnych przez personel medyczny upowszechnił się wraz z wiedzą o zagrożeniach mikrobiologicznych. Maseczka chroni samego pacjenta (np. przed ewentualnym skażeniem drobnoustrojami znajdującymi się w ślinie medyka), a jednocześnie chroni samego użytkownika przed wirusami i bakteriami unoszącymi się w powietrzu. Mimo wyposażenia gabinetów zabiegowych i sal operacyjnych w systemy filtrowania i dezynfekcji powietrza, to właśnie maska ochronna jest najskuteczniejszym zabezpieczeniem dróg oddechowych personelu medycznego. Konstrukcja typowej maseczki ochronnej wydaje się banalnie prosta, ale i tu pojawiają się nowości. Choćby dodatkowy pasek usztywniający, pozwalający na lepsze dopasowanie maski do kształtu twarzy, czyli na zwiększenie jej szczelności.
Podobnie jak maseczki ochronne, również rękawiczki chronią zarówno pacjenta, jak i samego użytkownika. Ryzyko skażenia za pośrednictwem dotyku jest o wiele większe niż potencjalne niebezpieczeństwo przeniesienia się drobnoustrojów w powietrzu, dlatego rękawiczki jednorazowe są najczęściej zmienianym środkiem ochrony osobistej.
W gabinetach zabiegowych najczęściej stosowane są rękawiczki z syntetycznej gumy nitrylowej – odporne na tłuszcz i przyjazne dla alergików.
Kolejnym z niepozornych, ale bardzo ważnych elementów pozwalających na zachowanie wysokich standardów sanitarnych, są dozowniki preparatów do dezynfekcji rąk. Jest to logiczne i skuteczne uzupełnienie zasady częstego mycia dłoni wodą z mydłem oraz używania nowych rękawiczek jednorazowych do zabiegów przy kolejnym pacjencie. Nowoczesne preparaty do dezynfekcji rąk nie podrażniają skóry i nie powodują jej wysuszania nawet przy bardzo częstym stosowaniu. Doskonałym przykładem może być tutaj płyn do dezynfekcji rąk z pompką 500ml, bazująca na zaawansowanych związkach chemicznych dających wydłużony efekt antybakteryjny.
Utrzymanie wysokich standardów sanitarnych w placówkach medycznych wymaga nieprzerwanych zabiegów dekontaminacyjnych, czyli regularnego mycia i odkażania. A utrzymanie odpowiedniego stanu bloków operacyjnych, będących miejscem krytycznym, jest szczególnym wyzwaniem technicznym i organizacyjnym.
Do dezynfekcji wyposażenia, aparatury, ścian i podłóg używa się zarówno specjalnych preparatów, jak i zaawansowanych urządzeń. Dla uzyskania lepszego pokrycia powierzchni aktywnym środkiem chemicznym używane są dekontaminatory elektrostatyczne i zamgławiacze. Dzięki odpowiedniej wielkości cząsteczek aerozolu i ich właściwościom elektrostatycznym, rozpylany preparat dociera również do trudno dostępnych miejsc i trwale osiada na wszystkich powierzchniach.
Do stosowania w pomieszczeniach o znaczeniu krytycznym wykorzystywane są dekontaminatory wykorzystujące silne właściwości biobójcze nadltenku wodoru lub peroxonne (połączenie nadtlenku wodoru z ozonem).
Nie sposób wskazać najważniejszych elementów w skomplikowanym systemie bezpieczeństwa sanitarnego gabinetów zabiegowych i sal operacyjnych. Potencjalnych zagrożeń jest bardzo dużo. Przeciwdziałanie im wymaga wiedzy, konsekwencji i dobrych materiałów. Nie rzucających się w oczy, ale dla zdrowia i życia pacjentów i personelu – kluczowych.