Dezynfekcja termiczna - czym jest i jak działa

 

Sposób neutralizacji szkodliwych drobnoustrojów tzw. ciepłem wilgotnym został naukowo opisany w drugiej połowie XIX wieku. To wtedy kształtowały się podwaliny współczesnej wiedzy o zagrożeniach mikrobiologicznych i o sposobach unikania skażeń. Dezynfekcja termiczna, w udoskonalonej formie przetrwała do dziś – jako element rozbudowanych procedur lub jako wyspecjalizowany proces w wyjątkowych sytuacjach.

 

Spis treści
1. Rodzaje dezynfekcji termicznej ciepłem wilgotnym
2. Parametr A0 jako określenie biobójczości procesu dezynfekcji termicznej
3. Dezynfekcja termiczna w zastosowaniach profesjonalnych
4. Dezynfekcja termiczna w domu

 


Rodzaje dezynfekcji termicznej ciepłem wilgotnym

Badania nad biobójczymi właściwościami wysokiej temperatury prowadził między innymi Ludwik Pasteur. Wraz z kolejnymi odkryciami i zdobywaniem nowych doświadczeń przez uczonych i medyków, rozwijała się wiedza o skuteczności procesów dezynfekcji termicznej z wykorzystaniem różnych poziomów temperatur i czasu ekspozycji.
Ogólna prawidłowość mówi, że dla uzyskania pożądanego efektu kluczowe jest zachowanie odwrotnej proporcjonalności: w przypadku skracania czasu dezynfekcji należy zwiększyć temperaturę, a jeżeli z jakiegoś powodu temperatura nie może być zbyt wysoka – należy wydłużyć czas procesu.
Biorąc pod uwagę tę zależność, wyróżnić można kilka typów procesów biobójczych: pasteryzację (niższa temperatura, dłuższy czas), tyndalizację (3-krotna pasteryzacja) i dekoktację (wyższa temperatura, krótszy czas).

 


Parametr A0 jako określenie biobójczości procesu dezynfekcji termicznej

W doborze odpowiedniego dla danej temperatury czasu dezynfekcji pomaga parametr A0, opisany w normie PN-EN-ISO 15883. Istotny jest dobór odpowiedniego A0, zależnego od charakteru i rodzaju zanieczyszczeń mikrobiologicznych, a także rodzaju i zastosowania dezynfekowanych materiałów medycznych. Pod uwagę należy wziąć również właściwości tworzywa z którego wykonane są te przedmioty (tzn. jego odporności na wyższe temperatury).
Zgodnie z normą PN-EN-ISO 15883 wartość A0 dla niskiego stopnia dezynfekcji to 600, przy wysokim stopniu dezynfekcji to już 3000. Dla uzyskania tej drugiej wartości, przy temperaturze 80 st. C konieczny jest proces trwający 50 minut, a przy temperaturze 93 st. C – 2,5 minuty.
Jeszcze wyższą wartość A0, bo aż 6000, zaleca dla uzyskania czystości mikrobiologicznej Instytut Roberta Kocha. By osiągnąć taki poziom konieczne jest zastosowanie temperatury 93 st. C przez 5 minut.

 


Dezynfekcja termiczna w zastosowaniach profesjonalnych

Automatyczna myjnia dezynfektor BLUNIX

Dezynfekcja bazująca wyłącznie na wysokiej temperaturze w warunkach profesjonalnych przeprowadzana jest stosunkowo rzadko. Zwykle stanowi element złożonego procesu w myjniach-dezynfektorach, takich jak na przykład BLUNIX 60. Urządzenia takie w procesie mechanicznego mycia i dezynfekcji wykorzystują zarówno właściwości wysokiej temperatury (93 st. C), jak i nowoczesnych detergentów.

Dezynfekcja za pomocą wysokiej temperatury ma dwa podstawowe ograniczenia – brak możliwości poddania jej działaniu przedmiotów nie mieszczących się do komory urządzenia dającego odpowiednie warunki termiczne, a także wrażliwość wielu tworzyw na działanie wysokiej temperatury. Dezynfekcja termiczna nie może służyć dekontaminacji mebli lub aparatury w gabinecie lekarskim, a tym bardziej – nie da się tą metodą zdezynfekować podłogi i ścian.

Możemy tu wspomnieć o zastosowaniu dezynfekcji termicznej do neutralizacji drobnoustrojów pojawiających się w instalacjach ciepłej wody użytkowej. Chodzi głównie o zwalczanie bakterii Legionella, namnażających się na ściankach rur i wytrzymujących temperaturę do 65 st. C. Proces dezynfekcji polega na podniesieniu temperatury wody w instalacji do poziomu 70-80 st. C.

Nie należy także zapominać o konieczności sprawdzenia i kontroli, czy proces dezynfekcji termicznej przebiegł prawidłowo i był skuteczny. W tym celu stosuje się testy kontroli dezynfekcji, takie jak STERIM DES Control 5 i STERIM DES Control 10 minut, które dostępne są w 2 wariantach - testujące utrzymanie podczas procesu temperatury 93°C przez 5 lub 10 minut.                                                                    

Test do kontroli sterylizacji terminczej               


Dezynfekcja termiczna w domu

W warunkach domowych metoda dezynfekcji termicznej ma się całkiem dobrze. Wygotowywanie akcesoriów do karmienia i higieny niemowląt, narzędzi do manicure, ale i słoików przeznaczonych do przechowywania żywności, jest właśnie procedurą biobójczą, która ma uchronić przed drobnoustrojami zagrażającymi zdrowiu bądź powodującymi psucie się artykułów spożywczych.
Skuteczność tego procesu, pod warunkiem zachowania odpowiedniego czasu gotowania, jest bardzo wysoka. Niestety i w tym przypadku ograniczeniem są wymiary dezynfekowanego przedmiotu oraz materiał z jakiego jest wykonany.

Wysoka temperatura skutecznie zabija drobnoustroje. Metoda dezynfekcji termicznej, jako najbardziej oczywista i możliwa do przeprowadzenia praktycznie w każdych warunkach, nadal jest popularna i chętnie stosowana w warunkach domowych, ale wyłącznie w przypadku niewielkich przedmiotów. Gdy zajdzie konieczność dezynfekcji wyposażenia domowego (co jest ważne choćby w przypadku choroby jednego z domowników i konieczności gruntownej dekontaminacji pomieszczenia) musimy użyć preparatu chemicznego, działającego również w niskiej temperaturze.

Polecane produkty

Polecane artykuły

Cztery metody sterylizacji

Cztery metody sterylizacji

Równe reguły – dla placówek medycznych, gabinetów kosmetycznych, studiów tatuażu   Spis treści: Jakie mamy metody sterylizacji? Niezbędna kontrola sterylizacji Coraz więcej wiedzy, coraz więcej dobrych praktyk Jeszcze niedawno z procesem sterylizacji...
Wytyczne sterylizacji na rok 2023 w salonie kosmetycznym

Wytyczne sterylizacji na rok 2023 w salonie kosmetycznym

Branża beauty nieustannie się rozwija, a formalne zasady regulujące tę dziedzinę gospodarki z trudem nadążają za zmieniającą rzeczywistością. Po raz kolejny wracamy do tematu sterylizacji w salonie kosmetycznym sprawdzając, czy w 2023 czekają nas jakieś nowości.
Torebki do sterylizacji - jak używać ich poprawnie?

Torebki do sterylizacji - jak używać ich poprawnie?

Jednym z najważniejszych etapów reprocesowania narzędzi medycznych jest ich pakowanie przed sterylizacją. Prawidłowe przeprowadzenie tej czynności oraz użycie opakowania odpowiedniej jakości pozwala na skuteczną sterylizację zawartości, a później – bezpieczne przechowywanie pakietu...